Cây Thảo quyết minh là gì?
Cây Thảo quyết minh còn được gọi với các tên gọi khác là hạt muồng, quyết minh, đậu ma, giả lục đậu, giả hoa sinh, lạc giời. Tên khoa học là Cassia tora L, thuộc họ Vang (tên danh pháp khoa học là Caesalpiniaceae).
Thảo quyêt minh là cây cao nhỡ, chiều cao chỉ khoảng từ 30 – 90cm hoặc có thể cao hơn tùy môi trường nuôi trồng. Lá kép lông chim chắn gồm 3 – 4 đôi lá chét. Lá kèm hình sợi dài 1 cm sớm rụng. Lá chét hình trứng ngược, phía đỉnh lá nở rộng dài 3 – 4cm, rộng 12 – 25mm. hoa mọc từ kẻ lá, tràng màu vàng có 1 – 3 chiếc. Qủa loại đậu hình trụ dài 12 – 14 cm rộng 4mm, trong đó có chứa khoảng vài chcuj hạt. Hạt hình trụ, hai đầu vát chéo. Mặt ngoài màu nâu lục bóng,hai bên noorileen thành 2 đường gờ. Hạt cúng, mặt cắt ngang màu vàng nhạt, không mùi, vị hơi đắng và nhớt.
Phân bố:
Thảo quyết minh khá phổ biến ở nước ta đặc biệt được trồng nhiều ở các tỉnh Nghệ An, Phú Thọ, Hòa Bình, Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh…
Bộ phận dùng:
Hạt đã giã (Semen Sennae Torae) Thu hoạch quả già vào cuối mùa thu, khoảng thánh 9 đến tháng 11, phơi khô, đặp lấy hạt, loại bỏ tạp chất, phơi khô. Hạt sau khi đã sơ chế làm thuốc được gọi là Quyết minh tử.
Ngoài ra, thân và lá của Thảo quyết minh còn có thể dùng để nấu canh, xào ăn kèm cơm để hỗ trợ an thần, ích gan tiêu độc.
Thành phần hóa học:
Thành phần hóa học chính của Thảo quyết minh là dẫn chất anthraquinon là aloe emodin, phuscion, chrysophanol,… .
Tác dụng – công dụng chung của cây Thảo quyết minh:
- Chữa táo bón, có tác dụng nhuận gan, lợi mật, giúp tiêu hóa tốt.
- Dùng chữa đau mắt đỏ, sợ ánh sáng, mắt mờ, chảy nước mắt (sao vàng).
- Chữa cao huyết áp, dẫn đến mất ngủ (sao đen).
Theo đông y:
Theo đông y, thảo quyết minh có vị mặn, tính bình vào hai kinh can và thận. Có tác dụng thanh can, ích thận, khử phong, sáng mắt, nhuận tràng, thông tiện. Chủ trị thong manh có màng, mắt đỏ, nhiều nước mắt, đầu nhức, đại tiện táo bón.
Cách dùng: dùng với liều từ 20 – 40 g/ngày, phối hợp trong các bài thuốc khác.
Một số nghiên cứu khoa học về cây Thảo quyết minh:
Thảo quyết minh có chứa thành phần là antragluocozit – đây là chất có tác dụng tăng sự co bóp của ruột (thông tiện) mà không gây đau bụng.
Ngoài ra, trên thực nghiệm lâm sàng còn thu được tác dụng diệt khuẩn và giúp hạ huyết áp hiệu quả.
Một số bài thuốc có cây Thảo quyết minh:
Chữa đau dạ dày hay đau vùng thượng vị, đói no cũng đau, hay ợ hơi, ợ chua:
Lá khôi 25g + Mẫu lệ, Thảo quyết minh mỗi vị cân lấy 20g + Ô tặc cốt 15g. Đem tất cả các vị thuốc này sao vàng hạ thổ, tán bột mịn, ngày uống 3-4 lần, mỗi lần 1 muỗng cà phê.
Dự phòng cảm cúm:
Lá Dâu 12g + Cúc hoa 12g + Thảo quyết minh 8g, cho vào sắc lấy nước uống.
Trị huyết áp cao:
Dừa cạn 12g + Hy thiêm 9g + Thảo quyết minh 6g + Bạch cúc 6g, sắc chung lấy nước uống.
Chữa hắc lào:
Thảo quyết minh 20g cho vào bình thủy tinh, đổ vào khoảng 40 – 50ml rượu, sao cho ngập dược liệu, dấm 5ml. Đậy kín, ngâm trong khoảng 10 ngày. Lấy nước này bôi lên các chỗ hắc lào đã rửa sạch.
Đơn thuốc chữa đau mắt, cao huyết áp:
Thảo quyết minh 15g + long đờm thảo 3g + hoàng bá 5g, rửa sạch thêm vào khoảng tâm 300ml nước, bắc bếp sắc đến khi còn 150ml. Chia làm 3 lần uống trong ngây.
Điều trị táo bón mãn tính:
Bài 1: Quyết minh tử thêm nước, bắc bếp sắc lấy nước uống thay nước trà hàng ngày.
Bài 2: Quyết minh tử gia thêm Me chín (lấy cơm bỏ hạt) cân lấy với liều lượng bằng nhau, sấy khô tán thành bột mịn. Sau đó trộn với lượng mật ong vừa đủ, làm thành viên hoàn, viên nhỏ bằng hạt ngô. Mỗi lần sử dụng khoảng 10 – 20 g trước lúc đi ngủ để hỗ trợ nhuận tràng.
Không chịu được nước chè, cao huyết áp mất ngủ:
Thảo quyết minh rang hơi đen, nghiền bột dùng pha với nước nóng, uống thay nước chè hàng ngày.
Lưu ý:
- Người bụng sôi, phân nát, lỏng không dùng.
- Thảo dược này có thể tương tác với những thuốc bạn đang dùng hay tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn. Bạn nên tham khảo ý kiến tư vấn của thầy thuốc hoặc bác sĩ trước khi sử dụng cây sen.
- Những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, tuyệt đối không bốc thuốc theo thang hướng dẫn. Mọi thông tin chi tiết xin liên hệ thầy thuốc hoặc bác sĩ để biết thêm thông tin.
